लोक सारथी
स्वास्थ्यका लागि हातको सरसफाइको महत्त्व औँल्याउन विभिन्न कार्यक्रम गरी आज नेपालसहित विश्वभर विश्व हात धुने दिवस मनाइँदै छ ।
यो एक वार्षिक विश्वव्यापी दिवस हो जुन रोगहरू रोक्न र जीवन बचाउनको लागि प्रभावकारी र किफायती तरिकाको रूपमा साबुनले हात धुने महत्त्वको बारेमा जागरूकता र बुझाइ बढाउन समर्पित छ।
साबुन र पानीले हात धुनु भनेको कीटाणुको फैलावट रोक्न र स्वस्थ रहन सबैभन्दा सरल र प्रभावकारी तरिका हो। हात सफा राख्दा झाडापखाला, श्वासप्रश्वास संक्रमणहरू जस्तै सामान्य रुघाखोकी वा फ्लूबाट बच्न सकिन्छ। साबुन पानीले हात धुनुको सार्थकतालाई विश्व व्यापी कोरोना वाइरस–कोविड १९ ले पनि पुष्टि गरिदिएको हामी सबैलाई विदितै छ ।
ग्लोबल ह्यान्डवाशिङ डे ग्लोबल ह्यान्डवाशिङ पार्टनरसिपद्वारा स्थापना गरिएको थियो, र यो महत्त्वपूर्ण समयमा मानिसहरूलाई साबुन पानीले हात धुन प्रोत्साहित गर्ने रचनात्मक तरिकाहरू डिजाइन, परीक्षण र दोहोर्याउने अवसर हो।
हालैका वर्षहरूमा हात स्वच्छता प्रतिबद्धता र कार्यमा वृद्धि देखिएको छ। ठूलो प्रगति भएको बेला, विश्वले हात स्वच्छता लक्ष्यहरू हासिल गर्न आफ्नो वर्तमान प्रयासहरूलाई तीन गुणा बढाउनु पर्छ।
विश्वव्यापी हात धुने दिवस 2023 को “सफा हातहरू पहुँच भित्र छन्” (“Clean hands are within reach”) भन्ने विषय रहेको छ। अभियानले भन्छ, “बलियो नेतृत्व र सामूहिक प्रयासहरूद्वारा हामी सबैका लागि हातको सरसफाइ प्राप्त गर्न पहुँच र अभ्यासमा रहेको खाडलहरू बन्द गर्न सक्छौं। सफा हातहरू पहुँच भित्र छन् भनेर सुनिश्चित गर्न सबैको भूमिका हुन्छ। ”
हाम्रो हाथमा स–साना छिद्रहरु हुन्छन् । ती छिद्रहरुमा प्रविष्ट भएका किटाणु, विषाणु, प्रोटोजोआ, फङ्गस आदिलाई निकालेर फाल्न सम्भव छैन त्यसैले उनीहरुलाई त्यही छिद्रमा मार्नु पर्दछ । किनकि हानि नोक्सानी गर्ने जीवितले हो मरेका किटाणुले होइन । यसको लागि सबैभन्दा भर पर्दाे उपाय भनेकै साबुन पानीले हात धुनु हो । यद्यपि साबुनको उत्पादन नहुँदा पनि हाम्रा पुर्खाहरुले प्रयोग गर्ने एन्टिसेप्टिकहरु प्राकृतिक हुन्थे । यो विषयमा अर्काे लेखमा चर्चा गरौँला । नेपालमा अक्टोबर १५, २००८ देखि यो दिवस मनाउन थालिएको हो ।
यसैबीच उपराष्ट्रपति राम सहायप्रसाद यादव र सभामुख देवराज घिमिरेले रोगबाट बच्न र आफुलाई स्वस्थ राख्न हातको सरसफाईको महत्व औँल्याउदै सम्पूर्ण नेपालीमा शुभकामना व्यक्त गरेका छन् ।
