विज्ञान र प्रविधिलाई विकासको जन्मदाता मानिन्छ । मानवले हासिल गर्न सकेको आधुनिक युगको यो ठूलो सफलता पनि हो । न्याशनल ज्योग्राफिक सोसाइटी ले प्रकाशन गरेको एक आर्टिकल अनुसार विश्वमा ८७ लाख ५० हजार प्रजातिहरु छन् जसमध्ये अहिलेसम्म १२ लाख प्रजातिहरुको पहिचान र व्याख्या भइ सकेको छ भने अन्य लाखौं प्रजातिहरु आज पनि रहस्य नै बनेका छन् । सबै प्रजातिहरुमा मानव नै एक यस्तो प्रजाति हो जो चेतनशील समूहमा पर्दछ । मानवीय बुद्धिको प्रयोग आफ्नो स्तरबाट उच्चतम बिन्दूमा यतिबेला पुगेको छ । आज मानवले आफू भित्रको शक्तिलाईभन्दा बाह्या शक्ति अर्थात् नयाँ नयाँ तकनिक र प्रविधिलाई खोजी खोजी सञ्चय गरिरहेको देखिन्छ । प्राकृतिक श्रोत साधनको अत्याधिक प्रयोगले सन्तोष प्राप्त भएको छैन त्यसैले सन्तुष्टि प्राप्तिका लागि मानवीय मानसिक र शारीरिक क्षमताको पनि अत्याधिक प्रयोगमा जुटी सकेको छ । शारीरिक भोगको परिमाणलाई बढाउन वा घट्न नदिनका लागि नवीनतम आविष्कारहरु भएका छन् । अब आत्मसंयम र अनुशासनको महत्त्व रहेन । यस ग्रहमा संयमताको माध्यमबाट गर्न सकिने सम्पूर्ण कामहरु अब प्रविधि र तकनिकी प्रयोगले पूरा गरिदै छ ।
प्राकृतिक वातावरण एवं पर्यावरण माथि अतिक्रमण गर्नुका साथै मानवले मानसिक एवं शारीरिक क्षेत्रमा पनि अतिक्रमणको तीव्रतालाई झन् बढावा दिदै आएको छ । यसको उदाहरण हो गभनिरोधका साधनहरुको आविष्कार । जनसंख्यामा वृद्धि भएको डरलाग्दो अवस्थालाई नियन्त्रण गर्ने एक उपाय भन्दै आत्मसंयमको होइन बुद्धिको प्रयोगले भोगविलासका साधनहरु जुटाउन मानव लागी परेको छ । यसै क्रममा पुरुषबाट स्त्रीले गर्भधारण गर्न नसकोस् भन्नकालागि पुरुषको शुक्राणुलाई नै नष्ट गर्ने इन्जेक्शनको आविष्कार गरिएको छ ।
पुरुष जन्म नियन्त्रण (Male birth control) मार्फत अनावश्यक गर्भधारण रोक्नको लागि ठूलो फड्को मार्दै, इन्डियन काउन्सिल अफ मेडिकल रिसर्चले विश्वको पहिलो इन्जेक्टेबल पुरुष गर्भनिरोधकको क्लिनिकल परीक्षण सफलतापूर्वक सम्पन्न गरेको छ।
क्लिनिकल ट्रायलको चरण 3 को क्रममा, ICMR (Indian Council Of Medical Research) अनुसन्धानकर्ताहरूले इन्डियन जर्नल अफ मेडिकल रिसर्चमा एउटा अध्ययन प्रकाशित गर्यो, जसमा भनिएको छ कि इन्जेक्सन लिएकोको एक महिना पछि, 82.7% पुरुषहरूको अर्को महिनासम्म उनीहरूको स्खलित वीर्यमा शुक्राणु थिएन। शुक्राणु बिनाको यस्तो अवस्था जसलाई Azoospermia भनिन्छ। यद्यपि, 17.3% पुरुषहरू azoospermia अवस्थामा पुग्नका लागि 3-6 महिना लागेको थिए।
परीक्षणको तेस्रो चरणमा २५-४० वर्ष उमेर समूहका ३०३ जना पुरुषहरुलाई सहभागी गराइएको थियो । पुरुषहरूको लागि यो गर्भनिरोधक विधि सुरक्षित र गम्भीर साइड इफेक्ट बिना अत्यधिक प्रभावकारी रहेको देखाएको थियो।
अनुसन्धानकर्ताहरूले जानकारी दिए कि RISUG (Reversible Inhibition of Sperm Under Guidance) एक गैर-हर्मोनल, रिभर्सिबल, र पोलिमर जेल-आधारित इन्जेक्सन हो जसले धेरै भ्यासेक्टोमी जस्तै काम गर्दछ। तर, शुक्राणुलाई अण्डकोषबाट लिङ्गसम्म लैजाने Vas deferens वा शुक्रकीट नली काट्नुको सट्टा, यसलाई रोक्नको लागि RISUG त्यसमा इन्जेक्सन गरिन्छ। त्यहाँ पुगेपछि, जेल ट्यूबको भित्री पर्खालहरूमा टाँसिन्छ र अण्डालाई निषेचन गर्नबाट रोक्नको लागि त्यहाँबाट जाने शुक्राणुलाई क्षति पुर्याउँछ।
यस विधिको बारेमा के राम्रो छ कि यो पूर्ण रूपमा उल्टो छ। सोडियम बाइकार्बोनेट (उर्फ बेकिंग सोडा) को एक साधारण इन्जेक्सनले पोलिमर जेललाई फ्लश गर्न र Sperm Tube लाई clean गर्न सक्छ।
अध्ययनका अन्वेषकहरू (Researchers) ले निष्कर्ष निकाले कि RISUG ले जन्म नियन्त्रणमा क्रान्तिकारी परिवर्तन गर्न सक्छ । यसरी धेरै भन्दा धेरै मानिसहरूलाई अनियोजित वा अनावश्यक गर्भधारणबाट बच्नको लागि गर्भनिरोधक प्रयोग गर्न प्रोत्साहित गर्न सकिन्छ। अन्वेषकहरूले विश्व जनसंख्यामा ठूलो वृद्धिलाई प्रमुख कारकको रूपमा उद्धृत गरे जसले उनीहरूलाई जनसंख्या नियन्त्रणको लागि पुरुष गर्भनिरोधका आधुनिक विधिहरू तुरुन्तै विकास गर्न उत्प्रेरित गर्यो।
