एक नयाँ अध्ययनले आगामी ३०० वर्षमा विश्वको जनसंख्या एक चौथाईमा घट्ने अर्थात् हाल विश्वको जनसंख्या ८ अर्ब रहेको र यस्तै रह्यो भने आगामी वर्षहरुमा २ अर्बमा मात्र सीमित हुने जनाएको छ । विज्ञहरूले सन् २०५० सम्ममा विश्वको जनसङ्ख्या उच्चतम विन्दुमा पुग्ने बताएका छन् । 27 वर्षमा विश्वको जनसंख्या बढेर 10 अर्बसम्म पुग्न सक्छ। एक अमेरिकी जनसङ्ख्या अनुसन्धान केन्द्रले हाम्रा आगामी पुस्ताले जनसङ्ख्यामा कमी आउने देखाएको छ । आगामी समयमा, कुल प्रजनन दर (TFR) 2.1 बाट 2.0 मा घट्नेछ, जसले जनसंख्यामा गहिरो प्रभाव पार्न सक्छ।
धेरै देशहरूमा TFR मा गिरावट
तपाईलाई भनौं कि विश्वको औसत प्रजनन दर २.१ छ, धेरै ठूला अर्थतन्त्रसहितका धेरै देशहरूमा TFR (Total Fertility Rate) घटिरहेको छ । भारतको TFR पहिले नै 1.8 मा झरेको छ। भारतको औसत आयु २८ वर्ष हो तर २०४८ मा यो बढेर ४० वर्ष पुग्नेछ, जसको अर्थ भारतमा प्रजनन दर मृत्युदरभन्दा कम हुनेछ। तदनुसार, विश्वका धेरै देशहरूले जनसंख्या संकटको सामना गर्नेछन्।
अहिले जापान र चीनजस्ता धेरै विकसित देशको कुरा गर्ने हो भने बढ्दो जनसङ्ख्याका कारण निकै समस्यामा परेका छन् । यहाँ जन्मदरभन्दा मृत्युदर बढी छ भने वृद्धवृद्धाको संख्या पनि बढी छ । यहाँका युवायुवतीलाई विवाह गर्न उत्प्रेरित गर्न यहाँको सरकारले जनसंख्या वृद्धिका लागि विभिन्न योजना ल्याइरहेको छ ।
वर्ष 2026 महत्त्वपूर्ण छ
वैज्ञानिक अनुसन्धानकर्ताहरुले सन् २०२६ निकै महत्वपूर्ण हुने बताएका छन् । किनभने अहिले विश्वको प्रजनन दर २.१ छ, तर आगामी २ वर्षमा यो घटेर २.० हुने छ, जसको प्रत्यक्ष असर जन्मदरमा पर्नेछ । त्यसैको आधारमा गणना गर्ने हो भने आगामी ३ सय वर्षमा विश्वको जनसंख्या २ अर्ब मात्रै हुनेछ ।
