देशकै पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको रुपमा रहेको रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल (TIA) स्थापनाको ७३ वर्षमा पहिलो पटक पूर्ण क्षमतामा सञ्चालनमा आएको छ ।
नेपालकै व्यस्त विमानस्थलमा विगत केही दिनयता उडान सञ्चालनमा उल्लेख्य बृद्धि भएको TIA कार्यालयले जनाएको छ । यसअघि विमानस्थलबाट दैनिक झण्डै ९० दुईतर्फी उडान हुने गरेको भए पनि अहिले यो संख्या बढेर ११०–११३ पुगेको छ ।
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको महाप्रबन्धक प्रताबबाबु तिवारीले असोज १५ गतेदेखि सुरु भएको दशैंको पहिलो दिन घटस्थापनाको दिनदेखि दैनिक १६ हजारदेखि १७ हजार यात्रुलाई विमानस्थलले सेवा दिइरहेको बताए । उडानहरू, यसको इतिहासमा दैनिक सञ्चालनको उच्चतम संख्या। अर्को दिन, यो संख्या 110 उडानहरूमा उच्च रह्यो।
अहिले पर्यटकीय सिजनको सुरुवातसँगै यो चाडपर्वको सिजनमा टिआइएले आफ्नो इतिहासमा सबैभन्दा बढी उडान सञ्चालन गरेको जनाएको छ ।
आन्तरिक सेवातर्फ करिब १४ हजार यात्रुलाई सेवा दिन दैनिक ३७० वटा दुईतर्फी उडान भइरहेका छन् ।
महाप्रबन्धक तिवारीले अहिले विमानस्थलबाट दैनिक ५ सयभन्दा बढी आन्तरिक तथा अन्तर्राष्ट्रिय उडान भर्ने गरेको बताए । पछिल्लो समय दैनिक उडानको संख्यामा उल्लेख्य बृद्धि भएको छ । अहिले उडान र यात्रुको सङ्ख्या विमानस्थलको इतिहासदेखि अहिलेसम्मकै उच्च छ।
अक्टोबर 18 मा, यसले आन्तरिक रूपमा यात्रा गर्ने 15,000 आन्तरिक यात्रुहरूलाई सेवा दियो। राष्ट्रिय ध्वजावाहक नेपाल वायु सेवा निगमका उडानहरू खचाखच भरिएका छन् र विभिन्न गन्तव्यहरूमा उडानहरूको उच्च मागको सामना गरिरहेका छन्। तर, सीमित संख्यामा विमानका कारण उडानको माग पूरा गर्न सकेको छैन । निगमका प्रवक्ता रमेश पौडेलले हाल निगमले आफ्ना दुई ट्विन ओटरको सहयोगमा २२ उडानमार्फत देशका विभिन्न १६ गन्तव्यमा सेवा प्रदान गर्दै आएको बताए । दुर्गम क्षेत्रहरूमा उडानहरू धेरै सीमित छन्।
नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान)का सूचना अधिकारी ज्ञानेन्द्र भुलले वार्षिक ९२ लाख यात्रु क्षमताको टिआईएसँग प्रतिघण्टा १५ सय अन्तर्राष्ट्रिय यात्रु र ५ सय आन्तरिक यात्रु व्यवस्थापन गर्ने क्षमता रहेको बताए । 2018 मा, यसले 7.2 मिलियन यात्रुहरूलाई सेवा दियो। कोभिड–१९ को महामारीपछि टिआइमा उडान र यात्रुको संख्या क्रमशः बढ्दै गएको छ ।
TIA, देशको पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको रूपमा सेवा गर्दै, बिचक्राफ्ट बोनान्जा, एक अमेरिकी सामान्य उड्डयन विमान द्वारा पहिलो आगमन उडान साक्षी थियो। तत्कालीन गौचर मैदानलाई हवाई पट्टीमा परिणत गर्ने प्रक्रिया सन् १९४९ मा सुरु भएको थियो। डकोटा विमान २० फेब्रुअरी, १९५० मा टिआईएबाट कोलकाता, पहिले कलकत्ता, विमानस्थलको टेक-अफ उडानको शुभारम्भमा प्रस्थान गरेको थियो। हिमालयन एभिएसनले उडान सुरु गरेको हो ।
विमानस्थलको औपचारिक उद्घाटन सन् १९५५ मा तत्कालीन राजा महेन्द्रले गरेका थिए भने सन् १९६४ मा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको नामकरण गरिएको थियो ।
1967 मा एयरपोर्टले लुफ्थान्सा एयरलाइन्सको बोइङ 707 द्वारा जेट उडानको पहिलो आगमन रेकर्ड गर्यो। यसले 1972 मा व्यावसायिक उडान सञ्चालन सुरु गरेको थियो ।
