लोकसारथि, ०१ चैत । पहिले मानिसहरू केही लाख तलब पाएर पनि खुशी हुन्थे, तर समयसँगै आवश्यकताहरू परिवर्तन भइसकेका छन्। आजको युवा पुस्ता उत्कृष्ट जीवनशैलीका लागि उच्च तलब हुने रोजगारी खोजिरहेका छन्। यहाँ १० यस्ता रोजगारीबारे चर्चा गरिएको छ, जहाँ केही वर्षको अनुभवपछि वार्षिक १ करोडभन्दा बढी तलब पाउन सकिन्छ।
स्टार्टअप र व्यवसायको युगमा पनि धेरै युवा जागिर गरिरहेका छन्। इन्जिनियर, डाक्टर, वैज्ञानिक, विश्लेषक आदि क्षेत्रहरूमा सुरुवाती तलब नै लाखौंमा हुन्छ। यी क्षेत्रहरूमा केही वर्ष अनुभव हासिल गरेपछि तलब करोडौंमा पुग्न सक्छ। सन् २०२५ मा यस्ता केही क्षेत्रहरू बढी मागमा रहनेछन्, जसमा जागिर पाइए सुरुवाती तलब नै ५० लाखदेखि १ करोडसम्म हुन सक्छ। तर, उच्च तलबको ग्यारेन्टी शैक्षिक संस्था र अनुभवमा निर्भर रहन्छ।
१. कम्प्युटर साइन्स इन्जिनियरिङ (B.Tech/M.Tech in Computer Science)
किन? डिजिटल युगमा सफ्टवेयर विकास, कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI), मेशिन लर्निङ र क्लाउड कम्प्युटिङको माग तीव्र रूपमा बढिरहेको छ।
संभावित तलब: IIT वा NIT बाट अध्ययन गरे सुरुवाती तलब २०-५० लाख हुन सक्छ। अनुभवसहित वार्षिक १-३ करोडसम्म पुग्न सक्छ। Google, Microsoft जस्ता कम्पनीहरूले करोडौंको प्याकेज अफर गर्छन्।
अवधि: ४ वर्ष (B.Tech) वा २ वर्ष (M.Tech)
२. कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) र मेशिन लर्निङ (ML)
किन? AI र ML प्रविधिहरूले स्वचालन, डेटा विश्लेषण, र रोबोटिक्समा क्रान्ति ल्याइरहेका छन्।
संभावित तलब: सुरुवाती तलब १५-४० लाख, ५-१० वर्षको अनुभवपछि १-२ करोड।
अवधि: डिग्री (४ वर्ष) वा छोटो अवधिको कोर्स (६ महिना-१ वर्ष)।
३. डेटा साइन्स (Data Science)
किन? हरेक उद्योगमा बिग डेटा र एनालिटिक्सको महत्व बढ्दो छ।
संभावित तलब: सुरुवाती १०-३० लाख, अनुभवसँगै १-१.५ करोडसम्म।
अवधि: डिग्री (३-४ वर्ष) वा व्यावसायिक कोर्स (६ महिना-२ वर्ष)।
४. व्यवस्थापन (MBA from IIMs or Global B-Schools)
किन? IIM वा अन्तर्राष्ट्रिय बिजनेस स्कूलबाट MBA गरेपछि व्यवस्थापन, वित्तीय सल्लाहकार, तथा परामर्श सेवा क्षेत्रमा ठूलो तलब पाइन्छ।
संभावित तलब: सुरुवाती २०-५० लाख, १० वर्षमा १-५ करोडसम्म।
अवधि: २ वर्ष।
५. चिकित्सा (MBBS + Specialization)
किन? डाक्टर, विशेष गरी सर्जन र विशेषज्ञहरूको माग सँधै उच्च रहन्छ। आर्थिक मन्दीमा पनि यस क्षेत्रलाई असर पर्दैन।
संभावित तलब: भारतमा ५० लाख-१ करोड, विदेश (USA, UK) मा २-५ करोड।
अवधि: ५.५ वर्ष (MBBS) + ३-५ वर्ष (विशेषज्ञता)
६. सिभिल इन्जिनियरिङ (B.Tech/M.Tech in Civil Engineering)
किन? भौतिक पूर्वाधार निर्माण बूमका कारण विदेश (मध्यपूर्व, अस्ट्रेलिया) मा यसको माग उच्च छ।
संभावित तलब: सुरुवाती १५-४० लाख, अनुभवपछि १-२ करोड।
अवधि: ४ वर्ष (B.Tech)।
७. साइबर सुरक्षा (Cybersecurity)
किन? साइबर अपराध बढ्दै गएकोले डेटा सुरक्षामा विशेषज्ञहरूको माग उच्च छ।
संभावित तलब: सुरुवाती १०-२५ लाख, अनुभवसँगै १-१.५ करोड।
अवधि: डिग्री (४ वर्ष) वा प्रमाणपत्र कोर्स (१-२ वर्ष)।
८. बायोमेडिकल इन्जिनियरिङ (B.Tech in Biomedical Engineering)
किन? स्वास्थ्य प्रविधिमा नवीनता आउँदै गएकाले विदेशमा यसको माग बढ्दो छ।
संभावित तलब: सुरुवाती २०-५० लाख, अनुभवपछि १-२ करोड।
अवधि: ४ वर्ष।
९. लगानी बैंकिङ र वित्तीय विश्लेषण (CFA/CA + Finance Courses)
किन? वित्तीय क्षेत्रमा ठूला कम्पनीहरूले करोडौंको प्याकेज अफर गर्छन्।
संभावित तलब: सुरुवाती २०-६० लाख, अनुभवपछि १-३ करोड।
अवधि: CA (४-५ वर्ष), CFA (२-३ वर्ष)।
१०. मरीन इन्जिनियरिङ (B.Tech in Marine Engineering)
किन? शिपिङ उद्योगमा उच्च माग छ र विदेशमा जागिरका अवसरहरू छन्।
संभावित तलब: सुरुवाती १५-४० लाख, अनुभवपछि १-२ करोड।
अवधि: ४ वर्ष।
सफलताको लागि महत्त्वपूर्ण टिप्स
✅ यी मध्ये अधिकांश कोर्सहरूमा उच्च तलब हुने जागिर पाउन टप शिक्षण संस्थाहरू (जस्तै, IIT, IIM, AIIMS, BITS) बाट अध्ययन गर्नु आवश्यक छ।
✅ कोडिङ, सफ्ट स्किल्स, भाषा आदि सिकेर थप सीप विकास गर्नु जरुरी छ।
✅ विदेशमा अवसरहरू बढाउन इन्टर्नशिप र नेटवर्किङ गर्न आवश्यक छ।
यदि तपाईं उच्च तलब हुने जागिर खोज्दै हुनुहुन्छ भने यी क्षेत्रहरू २०२५ मा उत्कृष्ट विकल्प बन्न सक्छन्।
नेपालमा उच्च तलब दिने करियरहरूका लागि विभिन्न प्रतिष्ठित शैक्षिक संस्थाहरूमा अध्ययन गर्न सकिन्छ। यहाँ केही प्रमुख कोर्सहरू र तिनलाई प्रदान गर्ने नेपाली संस्थाहरूको सूची प्रस्तुत गरिएको छ:
१. कम्प्युटर साइन्स इन्जिनियरिङ (B.Tech/M.Tech in Computer Science):
- त्रिभुवन विश्वविद्यालय (TU): यसले कम्प्युटर इन्जिनियरिङमा स्नातक र स्नातकोत्तर कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्छ।
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): कम्प्युटर साइन्स र इन्जिनियरिङमा स्नातक र स्नातकोत्तर कार्यक्रमहरू उपलब्ध छन्।
- पुल्चोक इन्जिनियरिङ क्याम्पस: यो त्रिभुवन विश्वविद्यालय अन्तर्गतको प्रतिष्ठित क्याम्पस हो जसले कम्प्युटर इन्जिनियरिङमा स्नातक कार्यक्रम सञ्चालन गर्छ।
२. आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स र मेशिन लर्निङ (AI/ML):
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): कम्प्युटर साइन्स र इन्जिनियरिङ विभागले AI र मेशिन लर्निङ सम्बन्धी विषयहरू पढाउँछ।
- नेपाल इन्जिनियरिङ कलेज (NEC): कम्प्युटर इन्जिनियरिङ कार्यक्रम अन्तर्गत AI र मेशिन लर्निङका विषयहरू समावेश छन्।
३. डेटा साइन्स:
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): डेटा साइन्स सम्बन्धी विषयहरू कम्प्युटर साइन्स कार्यक्रम अन्तर्गत पढाइन्छ।
- नेपाल इन्जिनियरिङ कलेज (NEC): डेटा एनालिटिक्स र डेटा साइन्स सम्बन्धी कोर्सहरू उपलब्ध छन्।
४. व्यवस्थापन (MBA):
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): स्कूल अफ म्यानेजमेन्टले MBA कार्यक्रम सञ्चालन गर्छ।
- पोकरा विश्वविद्यालय (PU): व्यवस्थापन संकाय अन्तर्गत MBA कार्यक्रम उपलब्ध छ।
- नेपाल म्यानेजमेन्ट कलेज (NCML): MBA र अन्य व्यवस्थापन सम्बन्धी कार्यक्रमहरू प्रदान गर्छ।
५. चिकित्सा (MBBS):
- त्रिभुवन विश्वविद्यालय (TU): चिकित्सा शास्त्र अध्ययन संस्थान (IOM) अन्तर्गत MBBS कार्यक्रम सञ्चालन हुन्छ।
- काठमाडौँ मेडिकल कलेज (KMC): MBBS र अन्य चिकित्सा सम्बन्धी कार्यक्रमहरू प्रदान गर्छ।
- बिपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान (BPKIHS): MBBS लगायतका चिकित्सा कार्यक्रमहरू उपलब्ध छन्।
६. सिभिल इन्जिनियरिङ (B.Tech/M.Tech in Civil Engineering):
- पुल्चोक इन्जिनियरिङ क्याम्पस: सिभिल इन्जिनियरिङमा स्नातक र स्नातकोत्तर कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्छ।
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): सिभिल इन्जिनियरिङ कार्यक्रम उपलब्ध छ।
- नेपाल इन्जिनियरिङ कलेज (NEC): सिभिल इन्जिनियरिङमा स्नातक कार्यक्रम प्रदान गर्छ।
७. साइबर सुरक्षा (Cybersecurity):
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): कम्प्युटर साइन्स कार्यक्रम अन्तर्गत साइबर सुरक्षा सम्बन्धी विषयहरू पढाइन्छ।
- नेपाल इन्जिनियरिङ कलेज (NEC): साइबर सुरक्षा सम्बन्धी कोर्सहरू उपलब्ध छन्।
८. बायोमेडिकल इन्जिनियरिङ (B.Tech in Biomedical Engineering):
- काठमाडौँ विश्वविद्यालय (KU): बायोमेडिकल इन्जिनियरिङमा स्नातक कार्यक्रम सञ्चालन गर्छ।
- पुल्चोक इन्जिनियरिङ क्याम्पस: बायोमेडिकल इन्जिनियरिङ सम्बन्धी कोर्सहरू उपलब्ध छन्।
९. लगानी बैंकिङ र वित्तीय विश्लेषण (CFA/CA):
- इन्स्टिच्युट अफ चार्टर्ड एकाउन्टेन्ट्स अफ नेपाल (ICAN): CA कार्यक्रम सञ्चालन गर्छ।
- नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (NEPSE): वित्तीय विश्लेषण सम्बन्धी तालिमहरू प्रदान गर्छ।
१०. मरीन इन्जिनियरिङ (B.Tech in Marine Engineering):
- नेपालमा मरीन इन्जिनियरिङ कार्यक्रम सीमित छन्। यस क्षेत्रमा अध्ययन गर्न चाहने विद्यार्थीहरूले विदेशमा अध्ययन गर्ने विकल्पहरू खोज्न सक्छन्।
उपरोक्त संस्थाहरूमा अध्ययन गरेर, तपाईंले उच्च तलब दिने करियरहरूमा प्रवेश गर्न सक्नुहुन्छ। अध्ययन गर्दा संस्थाको प्रतिष्ठा, कार्यक्रमको गुणस्तर, र रोजगार अवसरहरूलाई ध्यानमा राख्नु महत्वपूर्ण छ।