लोकसारथि, २९ फागुन । अस्वस्थ जीवनशैलीले मृगौलाको स्वास्थ्यमा असर गरिरहेको छ। तपाईंको केही गलत बानीहरू मृगौलासम्बन्धी रोगको कारण बन्न सक्छन्। मृगौलाले शरीरमा रगत फिल्टर गर्ने र हानिकारक पदार्थ बाहिर निकाल्ने काम गर्छ। यदि मृगौलामा सानो गडबडी भए पनि शरीरमा स्पष्ट लक्षणहरू देखिन थाल्छन्। यी लक्षणहरू समयमै पहिचान गरेर मृगौलाको अवस्था पत्ता लगाउन सकिन्छ।
तर, मृगौलासम्बन्धी लक्षणहरू बेवास्ता गर्नु स्वास्थ्यका लागि निकै हानिकारक हुन सक्छ। किनकि मृगौलासम्बन्धी रोगलाई ‘साइलेंट किलर’ (निशब्द घातक रोग) पनि भनिन्छ। त्यसैले, मृगौलासम्बन्धी लक्षणहरू अवश्य ध्यान दिनुपर्छ। जान्नुहोस्, तपाईंको मृगौला स्वस्थ छ वा छैन भन्ने कसरी थाहा पाउने?
घरमै मृगौलाको स्वास्थ्य जाँच गर्ने तरिका
✅ सामान्य रूपमा पिसाब आउनु:
मृगौलासम्बन्धी रोगको पहिलो लक्षण पिसाबमा देखिन्छ। यदि तपाईंलाई पिसाब फेर्न कुनै समस्या छैन भने मृगौलामा कुनै समस्या छैन र तपाईंको मृगौला स्वस्थ छ। तर, मृगौलासम्बन्धी समस्या भएमा पिसाबको रङ बदलिन सक्छ वा पिसाब धेरै कम वा धेरै आउन सक्छ।
✅ शरीरमा कुनै सूजन नहुनु:
यदि शरीरको कुनै भागमा सूजन छैन भने मृगौला स्वस्थ छ। किनकि, मृगौलामा खराबी आएपछि शरीरमा सूजन देखिन थाल्छ। मृगौलाका कोषहरू बिग्रिएर रगत राम्रोसँग फिल्टर नहुँदा सूजनको समस्या बढ्छ। यदि आँखा, खुट्टा, एडी, वा शरीरको तल्लो भागमा कुनै सूजन छैन भने, मृगौला ठीक छ।
✅ राम्ररी निद्रानु:
मृगौलासम्बन्धी समस्या भएमा निद्रा पनि प्रभावित हुन्छ। निदाउने तरिका बिग्रनु मृगौलासम्बन्धी रोगको संकेत हुन सक्छ। यदि तपाईंलाई राम्रो निद्रा लाग्छ भने, मृगौलाले राम्रोसँग काम गरिरहेको छ, जसलाई स्वस्थ मृगौलाको लक्षण मानिन्छ।
✅ मांसपेशीहरू आरामदायी हुनु:
यदि मांसपेशीमा कुनै खिचाव (स्पाज्म) वा दुखाइ छैन भने तपाईंको मृगौला स्वस्थ छ। किनकि मृगौला बिग्रिन थालेपछि मांसपेशीसँग सम्बन्धित समस्या आउन थाल्छ। मांसपेशी दुख्ने, खिचाव आउने वा कमजोरी महसुस भएमा मृगौलामा समस्या हुन सक्छ।
✅ छाला सफा र स्वस्थ हुनु:
यदि छाला सफा र पूर्ण रूपमा स्वस्थ छ भने, मृगौलासमेत स्वस्थ छ। किनकि मृगौलाको समस्या हुँदा छालासम्बन्धी समस्या देखिन थाल्छ। रगत राम्ररी फिल्टर नहुँदा शरीरमा विषाक्त पदार्थ जम्मा हुन्छ, जसले गर्दा छालामा चिलाउने, सुख्खा हुने वा अन्य समस्या देखिन सक्छ। यदि यस्ता कुनै लक्षण छैन भने, तपाईंको मृगौला स्वस्थ छ।
मृगौलाको जाँच गर्न गरिने परीक्षणहरू
यदि मृगौलासम्बन्धी समस्या देखा परेमा, डाक्टरले निम्न परीक्षणहरू गर्न सिफारिस गर्न सक्छन्:
🔹 युरिन एनालाइसिस (Urinalysis) – पिसाब परीक्षण
🔹 युरिन कल्चर (Urine Culture) – संक्रमण पत्ता लगाउने परीक्षण
🔹 भ्वाइडिङ सिस्टोयुरेथ्रोग्राम (Voiding Cystourethrogram) – मृगौलामा समस्या छ कि छैन जाँच्ने प्रक्रिया
🔹 डिजिटल रेक्टल टेस्ट (Digital Rectal Test) – प्रोस्टेट वा मृगौलासम्बन्धी समस्या जाँच्ने परीक्षण
🔹 रगत परीक्षण (Blood Culture) – मृगौलासम्बन्धी संक्रमणको जाँच
🔹 मृगौला अल्ट्रासाउन्ड (Kidney Ultrasound) – मृगौलाको संरचना जाँच्ने प्रक्रिया
🔹 रक्तचाप र सुगर परीक्षण (BP & Sugar Test) – उच्च रक्तचाप वा मधुमेहको असर छ कि छैन पत्ता लगाउन
यदि तपाईंलाई मृगौलासम्बन्धी कुनै लक्षण देखिन्छ भने तुरुन्तै डाक्टरको परामर्श लिनुहोस्। स्वस्थ जीवनशैली अपनाएर र नियमित स्वास्थ्य जाँच गरेर मृगौलालाई स्वस्थ राख्न सकिन्छ।
