लोकसारथि, ३ माघ । बलिउडका लोकप्रिय अभिनेता जितेन्द्र, जसलाई “जम्पिङ ज्याक” भनेर चिनिन्छ, हिन्दी सिनेमाका सुनौलो युगका महत्त्वपूर्ण कलाकारमध्ये एक हुन्। उनको वास्तविक नाम रवि कपूर हो। ७ अप्रिल १९४२ मा अमृतसर, पञ्जाबमा जन्मिएका जितेन्द्र बलिउडमा आफ्नो विशिष्ट नृत्यशैली र आकर्षक अभिनयका कारण चर्चित भए।
सुरुवात र संघर्षकाल
जितेन्द्रले चलचित्र क्षेत्रमा प्रवेश गर्नु अघि फिल्म सुटिङ युनिटलाई नक्कली गहना (आर्टिफिसियल ज्वेलरी) आपूर्ति गर्ने काम गर्थे। उनका पिता मुम्बईको गहना व्यवसायसँग जोडिएका थिए, र त्यसैको माध्यमबाट उनले फिल्म उद्योगसँग सम्पर्क स्थापित गरेका थिए। यही कामले उनलाई चलचित्र निर्माणको प्रक्रियासँग नजिक ल्यायो र अन्ततः अभिनयको अवसर प्राप्त भयो। जितेन्द्रको चलचित्र यात्राको सुरूवात १९६० को दशकमा भएको हो। उनले पहिलो पटक चलचित्र गीत गाया पत्थरों ने (१९६४) मा प्रमुख भूमिका निभाए। यो चलचित्रबाट उनले बलिउडमा प्रवेश गरे पनि ठूलो सफलता भने पाएका थिएनन्।
१९७० को दशकमा चलचित्र फर्ज ले उनको करियरलाई नयाँ उचाइमा पुर्यायो। यस चलचित्रमा उनको जोशिलो नृत्य र अभिनय दर्शकहरूले अत्यन्त मन पराए। यहींबाट उनले “जम्पिङ ज्याक” उपनाम प्राप्त गरे।
सफलता र स्टारडम
जितेन्द्रले आफ्नो करियरमा २०० भन्दा बढी चलचित्रमा काम गरेका छन्। धरम वीर, तोहफा, हिम्मतवाला, परिचय, र किनारा जस्ता सफल चलचित्रहरूबाट उनले बलिउडमा आफ्नो स्थान बलियो बनाएका छन्। उनको अनस्क्रिन जोडी विशेष गरी श्रीदेवी र जयाप्रदा संग लोकप्रिय रहेको थियो।
उनको अभिनयको शैली सरल र स्वाभाविक थियो, जसले उनलाई आम दर्शकहरूसँग जोड्न सफल बनायो। उनको नृत्य भने खासै ऊर्जा र उत्साहले भरिएको हुन्थ्यो, जुन उनको मुख्य पहिचान बन्यो।
पारिवारिक जीवन
जितेन्द्रले १९७४ मा शोभा कपूरसँग विवाह गरे। उनका दुई सन्तान छन् – एकता कपूर र तुषार कपूर। एकता भारतीय टेलिभिजन र चलचित्र उद्योगमा चर्चित निर्माता हुन्, जबकि तुषार कपूरले पनि अभिनेता र निर्माता रूपमा बलिउडमा आफ्नो पहिचान बनाएका छन्।
पुरस्कार र सम्मान
उनको बलिउडमा योगदानका लागि विभिन्न पुरस्कार र सम्मानले सम्मानित गरिएको छ। २००३ मा उनले फिल्मफेयर लाइफटाइम अचिभमेन्ट अवार्ड प्राप्त गरे।
हालको जीवन
जितेन्द्र अहिले चलचित्रबाट टाढा छन् र मुम्बईमा आफ्नो परिवारसँग बस्छन्। उनी सामाजिक काममा सक्रिय छन् र समय-समयमा बलिउडका विशेष कार्यक्रमहरूमा देखा पर्छन्।
जितेन्द्रको जीवन कथा संघर्ष, मेहनत, र सफलता प्राप्तिको प्रेरणादायी उदाहरण हो। उनको योगदानले हिन्दी चलचित्र उद्योगलाई समृद्ध बनाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ।
